Όροι και προϋποθέσεις λήψης επιδόματος ανασφάλιστου υπερήλικα

Του Βασιλείου Τσορμπατζίδη

Η νομική κατάσταση που επικρατεί στην ελληνική νομοθεσία σχετικά με ένα ζήτημα, το οποίο απασχολεί χιλιάδες υπερήλικες στη χώρα, κυρίως δε παλιννοστούντες, μπορεί να χαρακτηριστεί ως χαώδης.

Το ζήτημα εν τέλει επιλύθηκε μετά από την ψήφιση του Νόμου 4387/2016, στον οποίο περιλαμβάνεται και αυτή η ασφαλιστική μεταρρύθμιση. Συγκεκριμένα το άρθρο 93 του Νόμου θέτει τις προϋποθέσεις προκειμένου κάποιος δικαιούχος να δύναται να λάβει τη συγκεκριμένη παροχή, η οποία σύμφωνα με το νόμο έχει το χαρακτήρα επιδόματος και όχι σύνταξης. Το γεγονός αυτό πιθανώς έχει να κάνει με ευελιξία της μείωσης ή περικοπής της εν λόγω παροχής, όταν και εάν αυτό είναι δημοσιονομικά αναγκαίο.

Προϋποθέσεις:

α. Η συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας του δυνητικά δικαιούχου.

β. Η επί 15 έτη πριν από την αίτηση για το επίδομα νόμιμη, μόνιμη και συνεχής διαμονή στην Ελλάδα, ή η επί δέκα έτη νόμιμη, μόνιμη και συνεχής διαμονή στην Ελλάδα πριν από την αίτηση και επιπλέον πενταετής παραμονή στην Ελλάδα μεταξύ του 17ου και 67ου έτους της ηλικίας του δικαιούχου. Η διαμονή αποδεικνύεται από διάφορα έγγραφα (δημοτολόγια, μισθωτήρια, αποδείξεις κίνησης τραπεζικών λογαριασμών, βιβλιάρια ενσήμων κλπ) και ένα έγγραφο αρκεί για την απόδειξη κάθε έτους παραμονής.

γ. Ο δικαιούχος να μη λαμβάνει ή να μη δικαιούται σύνταξη από το εξωτερικό ή οποιαδήποτε ασφαλιστική ή προνοιακή παροχή από την Ελλάδα μεγαλύτερη των 360 ευρώ. Εάν λαμβάνει σύνταξη μικρότερη από το ποσό που θεσμοθετήθηκε τότε δικαιούται να πάρει τη διαφορά, εκτός και αν η διαφορά είναι μικρότερη των 20 ευρώ οπότε δεν δικαιούνται την παροχή.

Το επίδομα θα δίνεται ολόκληρο σε όσους έχουν συμπληρώσει 35 χρόνια παραμονής. Σε διαφορετική περίπτωση θα μειώνεται κατά 1/35 για κάθε έτος που υπολείπεται μέχρι τη συμπλήρωση των 35 ετών παραμονής.

δ. Το ετήσιο ατομικό φορολογητέο εισόδημα, καθώς και το απαλλασσόμενο ή φορολογούμενο με ειδικό τρόπο εισόδημα, δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το ποσό των 4.320 ευρώ, ή σε περίπτωση εγγάμων να μην υπερβαίνει τα 8.640 ευρώ. Σύμφωνα με διευκρινήσεις του ΟΓΑ, αυτό το εισόδημα είναι τόσο το τεκμαρτό όσο και το πραγματικό, ανάλογα ποιο είναι μεγαλύτερο

ε. Η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας δεν θα πρέπει να ξεπερνά τα 90.000 ευρώ, και η αξία της κινητής περιουσίας τα 6.000 ευρώ.

Όλες αυτές οι προϋποθέσεις παρατίθενται επιγραμματικά και με την επιφύλαξη περί των εξαιρέσεων και επεξηγήσεων που περιγράφονται στο εν λόγω άρθρο. Επιπλέον, για να λαμβάνει κανείς την παροχή, θα πρέπει να διαμένει στη χώρα όσο αυτή θα του καταβάλλεται.

Κατάθεση αιτήσεων:

Οι αιτήσεις έχουν ξεκινήσει ήδη να κατατίθενται από 16 Αύγουστου του 2016. Η παροχή, σύμφωνα με το νόμο, θα αρχίζει ένα μήνα μετά την υποβολή της επιτυχούς αίτησης. Θα πρέπει λοιπόν ο ενδιαφερόμενος να έχει συνεχή ενημέρωση από κάποιον ειδικό στο ζήτημα σχετικά με την υπόθεση. Όσοι υπερήλικες είχαν υποβάλλει παλαιότερα αίτηση, θα πρέπει να επικοινωνήσουν με τον ΟΓΑ για τη συμπλήρωση του φακέλου τους, αλλιώς δε θα λαμβάνουν το επίδομα.

Δικαιολογητικά:

Βασικά δικαιολογητικά για τη λήψη του συγκεκριμένου επιδόματος να είναι τα φορολογικά έγγραφα του δικαιούχου για τα τελευταία οικονομικά έτη (εκκαθαριστικό, Ε1, Ε3, Ε9), εκτίμηση αντικειμενικής αξίας των τυχόν ακινήτων του από Συμβολαιογράφο, αντίγραφα των τραπεζικών του βιβλιαρίων, αντίγραφα αδειών κυκλοφορίας οχημάτων του, αντίγραφα των προσωπικών του εγγράφων (πχ αστυνομική ταυτότητα), ενώ σημαίνον ζήτημα είναι ο τρόπος με τον οποίο θα αποδεικνύεται η μόνιμη και νόμιμη διαμονή στη χώρα. Αυτό αποδεικνύεται με τα νομιμοποιητικά έγγραφα του δικαιούχου κατά την τυχόν είσοδο του στη χώρα, σε συνδυασμό με έγγραφα που αποδεικνύουν το συνεχές της διαμονής πχ η έκδοση ΑΦΜ, ΑΜΚΑ, αποδεικτικά κίνησης τραπεζικών λογαριασμών κλπ. Επαναλαμβάνεται ότι ένα από κάθε είδους έγγραφο αρκεί για κάθε χρόνο διαμονής.

Κρίνεται σκόπιμο λοιπόν για τους δυνητικούς δικαιούχους να ενημερώνονται για τη διαδικασία αιτήσεων, για την καλύτερη εξυπηρέτηση των δικών τους συμφερόντων.

ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ Β. ΤΣΟΡΜΠΑΤΖΙΔΗ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΣΥΝΕΡΓΑΤΩΝ
Τσορμπατζίδης Βασίλειος
Δικηγόρος Θεσσαλονίκης (ΑΜΔΣΘ 11039)
Τηλ: 2310-225726
Κιν: 6976322663
e-mail: vas.tsormp@gmail.com